Pixxionary

Home
Collecties
Zoogdieren

Zoogdieren

90 items

De apen (Simiiformes) zijn een infraorde uit de orde der primaten (Primates). Alle primaten die niet tot de infraorde van de apen behoren worden halfapen genoemd. Een groep halfapen, de spookdiertjes, wordt beschouwd als de nauwste verwant van de apen en samen worden ze geplaatst in de onderorde Haplorhini.

Het aardvarken (Orycteropus afer) is een zoogdier dat voorkomt in vrijwel geheel Afrika ten zuiden van de Sahara. Ondanks de naam en vage gelijkenis is het aardvarken geen familie van het varken, maar nauwer verwant aan olifanten, zeekoeien en klipdassen. Het is de enige overlevende vertegenwoordiger van de orde der buistandigen (Tubulidentata).

Beren (Ursidae) vormen een familie van roofdieren (Carnivora). Beren maken deel uit van de Caniformia, waartoe onder andere ook de hondachtigen worden gerekend. De familie telt acht moderne soorten, verdeeld over vijf geslachten. De meeste beren zijn groot en log van gestalte, hebben stevige, korte ledematen en een kleine staart. Het lichaam is bedekt met een dikke vacht en de kop heeft een relatief lange snuit en kleine, afgeronde oren.

De berberaap of magot (Macaca sylvanus) is een makaak uit de familie Cercopithecidae. Het is de enige makaak die buiten Azië voorkomt, en de enige apensoort die in Europa in het wild leeft, namelijk op de rots van Gibraltar. De wetenschappelijke naam van de soort werd in 1758 als Simia sylvanus gepubliceerd door Carl Linnaeus.

De bonobo (Pan paniscus) is een mensaap en daarmee een van de primaten. De bonobo staat samen met haar naaste verwant de chimpansee (Pan troglodytes) van alle levende diersoorten het dichtst bij de mens. De bonobo stond vroeger ook bekend als dwergchimpansee.

De bruinvis (Phocoena phocoena), vroeger ook vaak water- of zeevarken genoemd, is een zoogdier uit de onderorde der tandwalvissen. De wetenschappelijke naam van de soort werd als Delphinus phocoena in 1758 gepubliceerd door Carl Linnaeus. Het dier heeft een lengte van maximaal 1,80 m en een gewicht van maximaal 60 kilogram. Het is de meest voorkomende walvissoort in de Noordzee.

De capibara is een knaagdier uit de familie Caviidae. De naam "capibara" komt uit het Guaraní en betekent heer van het gras. Daarmee wordt verwezen naar de lange oeverbegroeiing van moerassen, rivieren en meren, de natuurlijke biotoop.

De caracal (Caracal caracal) is een slanke, middelgrote, niet gevlekte kat van 6–22 kg met een korte staart en lange oorpluimen. Het dier leeft afhankelijk van het leefgebied van verschillende prooisoorten, voornamelijk knaagdieren en vogels. De caracal komt voor in heel Afrika, het Arabische schiereiland, het Midden-Oosten, centraal en zuidwest-Azië tot in India. Hij leeft in droge bossen, savannes, struikgewas, heuvelachtige steppen en dorre bergachtige streken. De soort staat wereldwijd op de lijst van de IUCN als niet-bedreigde soort, ondanks dat er weinig bekend is over de populatieontwikkeling in het grootste deel van zijn verspreidingsgebied.

De chimpansee (Pan troglodytes) is een Afrikaanse mensaap. Zijn nauwste verwant is de dwergchimpansee of bonobo (Pan paniscus). Beide chimpansees worden beschouwd als de nauwste nog levende verwanten van de mens. Sommige wetenschappers beschouwen de relatie tussen mens en chimpansee op basis van DNA-onderzoek als nauw genoeg om de chimpansee en de bonobo net als de mens in het geslacht Homo te plaatsen.

De chinchilla is een knaagdier uit het geslacht der chinchilla’s, dat veel gefokt wordt om zijn pels.

Een coyote of prairiewolf (Canis latrans) is een roofdier uit de familie der hondachtigen. Hij is nauw verwant aan de wolf (Canis lupus). Hij komt voor in een gebied dat zich uitstrekt van Alaska tot Midden-Amerika.

Het damhert (Dama dama) is een evenhoevig zoogdier uit de familie van de hertachtigen (Cervidae). De wetenschappelijke naam van de soort werd als Cervus dama in 1758 gepubliceerd door Carl Linnaeus. Tussen de ijstijden leefden de damherten onder andere tot in West-Europa, maar de laatste ijstijd heeft de dieren naar Klein-Azië verdreven. De Romeinen brachten de soort weer met zich mee en verspreidden het dier door het gehele Romeinse Rijk. Tegenwoordig komt het op alle continenten behalve Antarctica voor.

De (Europese) das (Meles meles) is een roofdier behorend tot de familie der marterachtigen (Mustelidae). De wetenschappelijke naam van de soort werd als Ursus meles in 1758 gepubliceerd door Carl Linnaeus. De das is een van de drie soorten uit het geslacht Meles. Hij verblijft overdag in een netwerk van ondergrondse tunnels, dat een burcht wordt genoemd. Burchten worden van generatie op generatie gebruikt en kunnen eeuwenoud zijn.

De degoe is een knaagdier uit Chili. De degoe werd halverwege de 18e eeuw ontdekt in de Andes in Chili door de Spaanse jezuïet Juan Ignazio Molina. Men dacht eerst dat het om een soort eekhoornfamilie ging, later bleek dat het familie was van de ook uit Chili afkomstige cavia. In eerste instantie werden degoes geïmporteerd om in dierentuinen te houden, maar aan het begin van de 20e eeuw werden ze naar laboratoria gebracht om onderzoek te doen naar het gedrag van het dier. Omdat degoes erg gevoelig bleken voor diabetes, werden de diertjes ook gebruikt voor onderzoek naar deze ziekte en de bestrijding ervan.

De dingo (Canis lupus dingo) is een verwilderde hond uit Australië die vermoedelijk afstamt van de Indische steppewolf (Canis lupus pallipes). Waarschijnlijk zijn ze door mensen zo'n 5000 jaar geleden als huisdier meegenomen. Ze zijn echter weer verwilderd en hebben zo als exoot een leefwijze ontwikkeld die sterk lijkt op die van wolven. Dingo's zijn een stuk kleiner dan wolven en hebben het gewicht van een middelgrote hond (10 tot 20 kilo).

Dolfijnen (Delphinidae) zijn een familie van in zee levende walvisachtigen. Ze worden ook wel dolfijnachtigen, zeedolfijnen of echte dolfijnen (in tegenstelling tot de grondeldolfijnen) genoemd. Ze vormen een familie uit de onderorde der tandwalvissen (Odontoceti) en komen voor in alle wereldzeeën.

Eekhoorns zijn een familie van knaagdieren met 51 geslachten en 278 soorten, waarvan er elf in Europa voorkomen. Bekende geslachten zijn de boomeekhoorns, de marmotten en de prairiehonden.

De egel (Erinaceus europaeus) is een zoogdier uit de familie der egels (Erinaceidae). De wetenschappelijke naam van de soort werd in 1758 gepubliceerd door Carl Linnaeus. De egel is vooral bekend om zijn stekelvacht en zijn gewoonte om zich bij gevaar op te rollen.

De ezel (Equus africanus asinus) is een zoogdier uit de familie van de paardachtigen (Equidae). De wetenschappelijke naam van dit dier werd als Equus asinus in 1758 gepubliceerd door Carl Linnaeus. Wanneer de ezel, zoals hier, beschouwd wordt als de gedomesticeerde vorm van de wilde ezel (Equus africanus), dan moet volgens ICZN Opinion 2027 als soortnaam de naam Equus africanus gebruikt worden.

De fret (Mustela putorius furo) is de gedomesticeerde vorm van de bunzing en behoort tot de marterachtigen. De wetenschappelijke naam werd, als Mustela furo, in 1758 gepubliceerd door Carl Linnaeus. Zoals alle marterachtigen zijn fretten roofdieren. Over het algemeen wordt de fret gehouden als gezelschapsdier, maar er zijn ook fretten die worden gebruikt voor de jacht. Deze vorm van jagen wordt fretteren genoemd.

De geit is een evenhoevig zoogdier uit de familie der holhoornigen. Het woord geit komt van Germaanse gait-z en is waarschijnlijk verwant met het Latijnse haedus voor jonge geit.

De gibbons (Hylobatidae) ook wel kleine mensapen of lenige mensapen, zijn een familie van de orde primaten (Primates). Er bestaan 17 soorten gibbons in vier geslachten. De bekendste soorten zijn de withandgibbon (Hylobates lar) en de siamang (Symphalangus syndactylus). Deze komen alleen in Zuidoost-Azië voor. Omdat tropisch bos wordt omgezet in landbouwgebied, worden de meeste soorten bedreigd met uitsterven.

De giraffen (Giraffa) zijn een geslacht van evenhoevige zoogdieren uit de familie Giraffidae waarvan de vertegenwoordigers voorkomen in Afrika. Ze zijn bekend om hun lange nek en het vlekkenpatroon op hun vacht. Samen met hun nauwste verwant, de veel kleinere okapi, die een kastanjebruin lichaam, gestreepte poten en een gevlekte kop heeft, vormen de giraffen de familie Giraffidae.

De gorilla's (Gorilla) zijn een geslacht van Afrikaanse mensapen die tot de orde primaten (Primates) behoren, met twee soorten. Het zijn de grootste nog levende primaten.

De grizzlybeer (Ursus arctos horribilis) is een Noord-Amerikaanse ondersoort van de bruine beer (Ursus arctos).

De haas (Lepus europaeus), ook wel Europese haas genoemd om onderscheid te maken met andere hazensoorten, is een zoogdier, dat net als onder andere het konijn tot de orde der haasachtigen (Lagomorpha) behoort. De haas komt algemeen voor op de open gras- en landbouwgebieden van Europa en aangrenzende delen van Azië.

De (Europese) hamster is een knaagdier uit de familie Cricetidae. De wetenschappelijke naam van de soort werd als Mus cricetus in 1758 gepubliceerd door Carl Linnaeus. De gemiddelde levensverwachting is ongeveer twee à drie jaar. Hij komt voornamelijk voor in graslanden, velden, steppen en akkers. In Nederland en België is het een met uitsterven bedreigde soort die zich alleen dankzij fokprogramma's kan handhaven in het zuiden van beide Limburgse provincies en Vlaams-Brabant.

De hond (Canis lupus familiaris) is een roofdier uit de familie van de hondachtigen (Canidae), en een gedomestificeerde ondersoort van de wolf.

De huismuis is een knaagdier uit de familie Muridae. De wetenschappelijke naam van de soort werd in 1758 gepubliceerd door Carl Linnaeus. De huismuis is, net als de stadsduif en de zwarte en bruine rat, een cultuurvolger met een kosmopolitische verspreiding. Hierdoor zijn de huismuis en de bruine rat de knaagdieren met de grootste verspreiding.

De impala of rooibok (Aepyceros melampus) is een van de meest algemene antilopesoorten in Afrika ten zuiden van de Sahara. Hij is de enige soort uit de onderfamilie Aepycerotinae en het geslacht Aepyceros, hoewel hij soms ook tot andere onderfamilies wordt gerekend, zoals de Alcelaphinae of de Antilopinae. De naam van het dier is afkomstig uit het Zoeloe.

De of het jachtluipaard, de gepard of de cheeta (Acinonyx jubatus) is een groot katachtig roofdier dat nog voorkomt in Afrika en Iran. Het is de enige nog levende soort uit het geslacht Acinonyx. De jachtluipaard staat bekend als het snelste landdier ter wereld.

De jaguar (Panthera onca) is een roofdier uit de familie van de katachtigen. De wetenschappelijke naam van de soort werd in 1758 als Felis onca gepubliceerd door Carl Linnaeus. De jaguar komt voor in Midden-Amerika en een groot deel van Zuid-Amerika. Hij lijkt oppervlakkig sterk op de luipaard, maar is zwaarder gebouwd en heeft een forsere rozettentekening.

De jaguarundi (Herpailurus yaguaroundi of ook wel Felis yaguaroundi of Puma yaguaroundi), ook wel wezelkat genoemd, is een vertegenwoordiger van de katachtigen die behoort tot de geslachtengroep Acinonychini. Verondersteld wordt dat dit roofdier zich uit dezelfde voorouder als de poema heeft ontwikkeld. Het is de enige soort van het geslacht Herpailurus.

De kameel of bactrische kameel (Camelus bactrianus) is een evenhoevig zoogdier uit de familie der kameelachtigen. In archaïsch Nederlands, bepaalde dialecten en sommige uitdrukkingen wordt hij ook kemel genoemd. De kameel verschilt van de dromedaris door het aantal bulten op de rug. De dromedaris heeft er een, de kameel twee. Vanouds kan kameel op beide soorten van het geslacht Camelus slaan.

Kangoeroes zijn een familie van buideldieren die voorkomen in Australië en Nieuw-Guinea. Daarnaast zijn ze ingevoerd op Hawaï en in Engeland en Nieuw-Zeeland.

De kat of huiskat (Felis silvestris catus) is een van de oudste huisdieren van de mens. De gedomesticeerde kat behoort tot de familie der katachtigen (Felidae). Ook het woord poes is gangbaar, soms meer specifiek in het geval van een vrouwelijke kat. Een mannelijke kat heet een kater, en een jong katje een kitten.

De koala of buidelbeer is een buideldier uit de familie koala's die voorkomt in het oosten van Australië. De familienaam Phascolarctos is afgeleid van de Oudgriekse woorden φάσκωλος en ἄρκτος die respectievelijk "buidel" en "beer" betekenen.

Hazen en konijnen (Leporidae) vormen een van de twee families uit de orde van de haasachtigen (Lagomorpha). Tot deze familie behoren onder andere het Europees konijn (Oryctolagus cuniculus) en de Europese haas (Lepus europaeus).

De leeuw (Panthera leo) is een roofdier uit de familie der katachtigen (Felidae). Van alle katachtigen is enkel de tijger groter. De grootte en de manen van het mannetje geven het dier een imposant uiterlijk, waardoor de leeuw in grote delen van de wereld bekendstaat als de koning der dieren. In Europa heeft hij deze rol overigens pas in de loop van de middeleeuwen overgenomen van de bruine beer.

De luipaard (Panthera pardus), ook wel panter genoemd, is een roofdier uit de familie der katachtigen (Felidae) dat veel voorkomt in een groot deel van Afrika en Azië.

De mantelbaviaan (Papio hamadryas) is een aap uit het geslacht der bavianen (Papio). De mantelbaviaan werd door de Oude Egyptenaren als een heilig dier beschouwd. De wetenschappelijke naam van de soort werd in 1758 als Simia hamadryas gepubliceerd door Carl Linnaeus.

Muis wordt gebruikt voor allerlei kleine zoogdieren, in het bijzonder de huismuis, maar ook vele andere soorten, vooral knaagdieren. In de taxonomie worden muizen en ratten niet als aparte groepen gezien, hoewel ze wel vaak zo ingedeeld worden. Over het algemeen wordt de naam gebruikt voor kleinere dieren met een lange staart.

De nerts is een roofdier uit de familie der marterachtigen (Mustelidae). Dit omvat zowel de Europese nerts (Mustela lutreola) als de Amerikaanse nerts of mink (Neovison vison) en de uitgestorven zeemink (Neovison macrodon). De laatste twee worden ook wel geclassificeerd als Neovison, maar niet overal.

De neusaap (Nasalis larvatus) is de enige soort in het geslacht neusapen (Nasalis), uit de wouden van Borneo. Het meest opvallende kenmerk van de soort is de grote uitstekende neus van het mannetje, waaraan het dier zijn naam dankt. Het is de grootste Aziatische slankaap.

Olifanten zijn grote zoogdieren uit de familie van de Elephantidae binnen de orde van de slurfdieren (Proboscidea). Traditioneel worden er twee soorten erkend, de Afrikaanse olifant (Loxodonta africana) en de Aziatische olifant (Elephas maximus). Uit DNA-studies is vastgesteld dat de Afrikaanse olifanten bestaan uit twee aparte soorten, respectievelijk de savanneolifant (Loxodonta africana) en de bosolifant (Loxodonta cyclotis).

De orka of zwaardwalvis (Orcinus orca) is de grootste vertegenwoordiger van de familie der dolfijnen (Delphinidae). De wetenschappelijke naam van de soort werd in 1758 als Delphinus orca gepubliceerd door Carl Linnaeus.

De otters (Lutrinae) vormen een onderfamilie van in het water levende roofdieren uit de familie der marterachtigen (Mustelidae). De onderfamilie bestaat uit dertien nog levende soorten, verdeeld over zes geslachten. De meeste otters hebben een slank lichaam met korte ledematen. Ze jagen voornamelijk op vis en kleine ongewervelde dieren.

Het paard (Equus ferus caballus) is een gedomesticeerd hoefdier uit de orde der onevenhoevigen, en de familie der paardachtigen (Equidae). De wetenschappelijke naam van het gedomesticeerde paard werd als Equus caballus in 1758 gepubliceerd door Carl Linnaeus. Het gedomesticeerde paard wordt voornamelijk gehouden als rij- en trekdier.

De reuzenpanda, ook wel panda, pandabeer of bamboebeer (Ailuropoda melanoleuca) is een zoogdier dat behoort tot de beren (Ursidae).

De poema, bergleeuw of zilverleeuw (Puma concolor) is een katachtig dier dat in geheel Midden- en Zuid-Amerika en in het westen van Noord-Amerika voorkomt. Lang heeft men gedacht dat de poema schadelijk was voor de wildstand en uiteraard voor vee. Het laatste is wellicht juist, maar het eerste niet. De poema zorgt juist voor een gezonde opbouw van de populatie van zijn prooidieren.

De quokka is een wallaby, een klein soort kangoeroe, uit het zuidwesten van Australië. Het is de enige soort uit het geslacht Setonix.

Rattus is een geslacht van de knaagdieren uit de familie Muridae dat de "echte" ratten omvat. Het geslacht is inheems in grote delen van Azië, Nieuw-Guinea en Australië. Enkele soorten zijn door de mens elders geïntroduceerd en hebben grote gebieden gekoloniseerd. Van deze soorten zijn de zwarte rat (Rattus rattus), de bruine rat (Rattus norvegicus), de Aziatische zwarte rat (Rattus tanezumi), de Polynesische rat (Rattus exulans), Rattus argentiventer en Rattus nitidus de belangrijkste. Verscheidene soorten gelden als zeer schadelijk voor de mens, waarvan de zwarte rat, als verspreider van de pest, de bekendste is.

De resusaap (Macaca mulatta) is een makaak uit de familie der apen van de Oude Wereld (Cercopithecidae). Hij wordt veelvuldig gebruikt als proefdier, en heeft zijn naam gegeven aan de resusfactor.

Het schaap (Ovis orientalis aries) is een evenhoevig zoogdier, dat door de mens is gedomesticeerd uit de moeflon (Ovis orientalis) om onder andere wol te leveren. De wetenschappelijke naam van dit taxon werd als Ovis aries in 1758 gepubliceerd door Carl Linnaeus. Het schaap is een herkauwer.

De sneeuwhaas (Lepus timidus) is een zoogdier uit de familie van de hazen en konijnen (Leporidae).

De sneeuwpanter, sneeuwluipaard of irbis (Panthera uncia) is een zoogdier uit de familie der katachtigen (Felidae).

Een stier, ook wel bul genoemd, is een mannelijk rund. Een stier wordt over het algemeen veel groter en zwaarder dan een koe. Stieren kunnen behoorlijk agressief en daardoor gevaarlijk zijn. Een gecastreerde stier wordt os genoemd en is minder agressief.

Het stokstaartje (Suricata suricatta) is een klein roofdier dat tot de mangoesten behoort. Hij wordt ook wel "aardmannetje" genoemd en bewoont alle delen van de Kalahari in zuidelijk Afrika (Angola, Botswana, Namibië en Zuid-Afrika). Het stokstaartje eet voornamelijk insecten, spinnen, schorpioenen en slakken. Van alle mangoesten zijn de stokstaartjes de meest sociale. Het stokstaartje wordt niet bedreigd en kan in huizen worden aangetroffen.

De tamarins (Saguinus) is een geslacht van klauwaapjes uit de regenwouden van Latijns-Amerika. Er zijn twaalf tot achttien soorten in twee secties en 6 groepen.

tasmaanse duivel

De tijger (Panthera tigris) is een zoogdier dat tot de familie der katachtigen (Felidae) behoort, en een van de vier 'grote katten' die tot het geslacht Panthera behoren. Tijgers zijn jagende roofdieren.

Het (tamme) varken (Sus scrofa domesticus, Sus domesticus) is een zoogdier uit de familie der varkens (Suidae). In 1777 publiceerde Johann Christian Polycarp Erxleben de wetenschappelijke naam Sus domesticus voor het gedomesticeerde varken, als de naam voor een soort. Veel auteurs beschouwen het tamme varken echter als een gedomesticeerd wild zwijn (Sus scrofa Linnaeus, 1758) en benoemen het als een ondersoort ervan. In dat geval is de wetenschappelijke naam Sus scrofa domesticus Erxleben, 1777. Varkens werden 5000 tot 6000 jaar geleden gedomesticeerd.

Vossen is een verzamelnaam voor een aantal soorten hondachtigen. De meeste soorten behoren tot het geslacht Vulpes. De meest verspreide soort, en de enige die van nature in Nederland en België voorkomt, is de gewone vos, Vulpes vulpes. De valse vossen – hondachtigen in andere geslachten dan Vulpes – danken hun populaire naam "vos" aan hun gelijkenis met de gewone vos.

Wallaby is de naam die wordt gegeven aan verscheidene soorten kleine tot middelgrote kangoeroes. Het woord wallaby komt uit de taal van de Eora, een Aboriginal-stam die oorspronkelijk leefde in het gebied waar nu Sydney ligt.

De wallaroe, bergkangoeroe of euro is een kangoeroe uit het geslacht Macropus. Deze soort leeft in grote delen van Australië.

De wapiti (Cervus canadensis) is een soort uit de familie der hertachtigen (Cervidae). Wapiti's komen voor in delen van Noord-Amerika en Azië. Deze soort werd vroeger als een ondersoort van het in Europa voorkomende edelhert (Cervus elaphus) beschouwd. De wapiti is doorgaans een flink stuk groter dan het edelhert. Een volwassen wapiti heeft een ongeveer dertig centimeter hogere schoft en is ongeveer honderd kilogram zwaarder dan een edelhert.

De wasbeerhond of marterhond (Nyctereutes procyonoides) is een roofdier uit de familie der hondachtigen (Canidae). Hij komt oorspronkelijk voor in Oost-Azië, maar tegenwoordig leven er ook verwilderde exemplaren in Europa. Hij dankt zijn naam aan een opvallende gelijkenis met de gewone wasbeer (Procyon lotor).

De wezel (Mustela nivalis) is een roofdier uit de familie der marterachtigen (Mustelidae). De wezel is het kleinste roofzoogdier ter wereld. Een vrouwtjeswezel weegt slechts 35 gram, lichter dan een veldmuis. In België wordt het dier ook wel muishond genoemd.

De wolf (Canis lupus), meer specifiek de grijze wolf, is een zoogdier uit de familie hondachtigen (Canidae), die behoort tot de roofdieren (Carnivora).

De wombat heeft de opening van de buidel zoals veel gravende buideldieren naar achteren, om te voorkomen dat het jong bedolven raakt tijdens het graven.

Een zebra is een paardachtige (familie: Equidae) afkomstig uit het midden en zuiden van Afrika. De dieren staan vooral bekend om hun zwart-witte strepenpatroon. Algemeen gezien zijn het erg sociale dieren. Zebra's leven met verschillende harems bijeen in een grotere kudde. De mens is er nooit echt in geslaagd ze te domesticeren, in tegenstelling tot paarden en ezels, hun naaste verwanten.

Zeehonden of robben (Phocidae) vormen een familie van zeezoogdieren. Ze behoren tot de roofdieren (Carnivora). Zo'n 90% van de ruwweg 11.000 zeehonden van Nederland is in de Waddenzee te vinden; verder zijn er populaties in onder andere de Ooster- en Westerschelde. In België worden ze, door het strakke verloop van de kust, zelden gezien. Jonge zeehonden die hun moeder zijn kwijtgeraakt noemt men ook wel huilers.

De zeeleeuwen vormen een groep (meestal beschouwd als onderfamilie, Otariinae) van zeeroofdieren uit de familie der oorrobben (Otariidae).

Gerelateerde collecties